Bursa Coşkunöz Eğitim Vakfı tarafından “Bursa Sanayisinin Öncelikli Olarak Tercih Ettiği Yetkinlikleri ve İş Alanlarını Belirleme” konulu çalışma rapor haline getirildi.

Raporun uygulanma amacı tüm sanayinin ihtiyacı olan ve sözlü olarak sık sık dile getirilen “Ara Eleman Sıkıntısı”nı sayısala dökerek somut veriler üzerinden hareket etmek ve devletin belirli kurumları ile paylaşmak.

Anket Çalışması 5 Ana Bölümde yapılmıştır;

1. Bölüm: Anketi Doldurana Ait Bilgiler
2. Bölüm: Mesleki / Öğrenim Yetkinlikleri
3. Bölüm: Davranışsal Yetkinlikler
4. Bölüm: En Çok Aranan İş Alanları
5. Bölüm: Gelecek On Yılın En Önemli Görülen İş / Meslek Alanları

Benim burada sizlerle paylaşmak istediğim bölümler; “Mesleki / Öğrenim Yetkinlikleri”, “Davranışsal Yetkinlikler”, “En Çok Aranan İş Alanları” ve “Gelecek On Yılın En Önemli Görülen İş / Meslek Alanları” dır.

Mesleki / Öğrenim Yetkinlikleri

Seçme ve Yerleştirme sürecinde dikkate alınan mesleki kriterlerden hangisi ve/veya hangilerinin daha öncelikli olarak dikkate alındığı araştırılmıştır. Bu araştırma sonucuna göre ön eleme ve değerlendirme kriteri olarak baz alınan ve en çok tercih edilen kriterler; Mesleki Bilgi (%17.86), Öğrenim Düzeyi (%15.54) ve İş Tecrübesi (%15) olduğu tespit edilmiştir. Önem derecesine göre sıralanan diğer kriterler; Yabancı Dil, Yaş, Bilgisayar, Mezun Olduğu Okul, Diploma, Sertifika ve Mezuniyet Notu daha arka planda yer almaktadır. Burada da görüldüğü gibi iş dünyası işte kullanılacak olan pratik bilgiye önem vermektedir.

Davranışsal Yetkinlikler

Öncelikle “Yetkinlik” kavramını açıklamak gerektiğini düşünüyorum. “Yetkinlik, mükemmel performansın elde edilmesi için bilgi, beceri ve kişilik özelliklerini kapsayan davranışsal göstergelerdir.” Yetkinlik Modeline göre yetkinlikler; Temel, Teknik ve Yönetsel olmak üzere üç ana gruba ayrılmaktadır. Bu araştırmada sorgulanan yetkinlikler Temel Yetkinlikler statüsünde değerlendirilebilecek olan yetkinlik isimleri. Bursa İş Dünyası’nın en çok tercih ettiği ilk üç yetkinlik; İletişim (%13.52), İşbirliği&Ekip Çalışması (%13.41), Öğrenmeye & Gelişmeye Açıklık (%10.42)’tır. Önem derecesine göre sıralanan diğer yetkinlikler; Analitik Düşünebilme, Problem Çözme, Esnek Olma&Değişikliklere Uyum, Sonuç Odaklılık, Süreç Odaklılık, Liderlik, Zaman Yönetimi, Stresle Başetme, Çatışma Yönetimi’dir. Şirket Kültürü’nün bir parçası olarak da değerlendirilen Temel Yetkinliklere baktığımızda sağlıklı bir şirket yönetimi; iletişim tabanlı ekip ruhu içerisinde hareket eden ve kendisini sürekli geliştiren çalışan profili ile mümkündür.

En Çok Aranan İş Alanları

Araştırma, son yıllarda Bursa iş dünyasının en çok ihtiyaç duyduğu iş alanlarını Mavi Yaka (MY) ve Beyaz Yaka (BY) statüsünde değerlendirmiştir.

Bursa’da otomotiv sanayinin yer alması ve katılımcıların ağırlıklı olarak otomotiv sektöründen (%56) olması nedeniyle MY statüsünde ön plana çıkan ilk üç iş alanı : CNC vb. Makine Kullanımı (%19.20), Kalıp İşçiliği (%18.41), Bakım Onarım Becerileri (%17.54) olup sırasıyla onu takip eden iş alanları Kaynak Operatörlüğü, Özel Bilgisayar Yazılım Bilgisi ve Kalite Operatörlüğü’ dür.

BY Statüsünde değerlendirildiğinde ise ilk üç iş alanında : Tasarım (%12.36), Üretim (%11.25), Ar-Ge (%11.20) yer almakta olup sırasıyla Satış& Pazarlama, Kalite Yönetimi, Proje Yönetimi, Planlama-Lojistik, Satın Alma, Mali İşler, İnsan Kaynakları onları takip etmektedir. Tasarım, Üretim ve Ar-Ge’nin otomotiv sektörünün ana faaliyet alanları olması, diğer iş alanlarının ise destek iş alanları olarak algılanması nedeniyle arka planda yer almıştır, yoksa her biri zincirin önemli birer halkasıdır.

Gelecek 10 Yılın En Önemli Görülen İş / Meslek Alanları

Yapılan araştırma önümüzdeki 10 yılda MY statüsünde en çok ihtiyaç duyulan iş alanlarının: Bakım Onarım (%19.70), Kalite Operatörleri (%14.39) ve Kalıp İşçiliği (%13.64) olduğu tespit edilmiştir. CNC & Makine Operatörleri, Endüstriyel Otomasyon Teknikerliği, Kaynak Operatörleri, CAD/CAM Tasarım Operatörleri ve Mekatronik onları takip eden diğer iş alanlarıdır.

BY statüsünde değerlendirildiğinde ise önümüzdeki 10 yılda : Tasarım (%17,57), Stratejik Planlama Uzmanları (%16.72) ve Bilgi Yönetimi (%11.92) öne çıkmaktadır. Kalite Güvence Sistemleri Uzmanları, AB Uyum Süreci Uzmanları, Pazarlama&Reklamcılık, İş Güvenliği Uzmanları ve Halkla İlişkiler bunları takip eden diğer iş alanlarıdır. Hızlı küresel rekabet içerisinde müşteri beklentilerini doğru algılayarak tasarlamak ve aşırı bilgi kirliliğinin olduğu günümüzde sadece ihtiyaç duyulan bilgilerin algılanıp şirket stratejilerine uyarlanması için bu üç pozisyonun şirket içindeki önemi kaçınılmazdır.

Katılım ve İşbirliği Şart

Raporun okurken ilk gözüme çarpan istenen katılımın sağlanamamış olması idi (180 kişiye gönderilen ankete katılan kişi sayısı 84 yani %46.6). Böyle bir anketi uygulamaya geçirme konusunda Coşkunöz Eğitim Vakfı’nı kutluyorum, ama mevcut sanayicilerimizi bilfiil sıkıntısını çektikleri ve her platformda sözlü olarak dile getirdikleri bir konunun tespiti ve çözümü için yeterince çaba sarf etmemeleri beni ikileme düşürmektedir. Bu anketi cevaplama süresi 15-20 dk., çok mu zordu 24 saat içerisinde kendileri adına katma değer sağlayacak bir çalışmaya katılarak elini daha hafif bir taşın altına koymak ? ! ?

Anket çalışması, Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği içerisinde gerçekleştiği ve kendileri ile paylaşılacağı beyan edilmişti. Ancak, bu çalışmanın sanayiye yön veren BEGEV, İŞ KUR, BTSO, BUSİAD, Endüstri/ Teknik Meslek Lisesi Müdürlükleri, Bursa İl Milliği Eğitim Müdürlüğü gibi yerel kurumlar ile de paylaşılarak çözüm adımlarının atılması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü, bu tür çalışmaları birçok kurum kendi adına bağımsız olarak yapmasına rağmen mevcut çözüm noktasında gerek yerel gerekse ulusal bazdaki kurumlar ile paylaşılmayıp kendi içinde sınırlı çözümlere ulaşmaktadır. Bu konuda yerel ve ulusal işbirlikleri sağlanarak mevcut kaynakların ortak kullanımı ile daha sinerjik davranmak gerekir. Yoksa kağıt üzerinde yapılmış bir anket daha tozlu raflarda veya bilgisayarımızda yer alacaktır.

Bu çalışma için Coşkunöz Eğitim Vakfını kutluyor ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Raporu elde etmek isteyenler benimle veya bu çalışmayı yapan Coşkunöz Eğitim Vakfı ile irtibata geçebilirler.